Հայկ Ստեփանյան

Սբ. Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցի Կոնդի բարձունքին` մեծ երկրաշարժից խոնարհված միջնադարյան եկեղեցու տեղում, 1710թ. կառուցվել է Սուրբ Հովհաննես-Մկրտիչ եկեղեցին` հին Երևանի մեծահարուստ Մելիք Աղամալի աջակցությամբ: Եկեղեցին ուշ միջնադարյան մյուս՝ Պողոս-Պետրոս, Զորավոր և Կաթողիկե եկեղեցիների նման եռանավ բազիլիկ է: Ուղղանկյուն պարագիծ ունեցող հատակագծում ներգրավված են աղոթասրահն ու արևելյան կողմի ավագ խորանը: Ճարտարապետ Ռ. Իսրայելյանը 1973թ. Ամենայն հայոց կաթողիկոս Վազգեն Առաջինին է ներկայացրել եկեղեցու վերակառուցման նախագիծը, որը հավանության է արժանացել: Սակայն նույն տարում հեղինակը վախճանվել է: 10 տարի անց հեղինակի որդին՝ ճարտարապետ Ա. Իսրայելյանը, հոր մտահղացումն իրագործել է: Աշխատանքային նախագիծը մշակել են հանրապետության վաստակավոր ճարտարապետ Բաղդասար Արզումանյանը և ինժեներ-կոնստրուկտոր Ավետիք Թեքնեջյանը: 1980-ականներին ինժեներ-շինարար Միքայել Հովհաննիսյանի անմիջական ղեկավարությամբ եկեղեցին վերակառուցվել է: Գմբեթը, արտաքին պատերը երեսպատվել են տուֆով: Մեծածավալ աշխատանք է կատարվել եկե

«Երևանյան բլուրներ» շարքից,Կոնդի բլուր Կոնդի բլրի վրա գտնվում է Երևանի  հին թաղամասերից մեկը`Կոնդը: Անվանումը տրվել է իր բարձր դիրքի պատճառով, քանի որ «կոնդ» հայերեն նշանակում է   երկարաձիգ   կամ   բոլորակ բլուր ։ Պարսից տիրապետության ժամանակ այղ թաղի անունը փոխվել է և կոչվել «թափաբաշ», որը և Կոնդ բառի թարգմանությունն է ։ Կոնդի մասին պատմող ֆիլմը`   այստեղ : Առաջադրանք : Ի՞նչ իմացաք Կոնդի մասին:վոր նա բլուր է Ո՞ր եկեղեցին է գտնվում Կոնդում:Աորբ Հովհանես Երևանի քարտեզով գտեք Կոնդ թաղամասի փողոցները:

1.Լրացրու՝ գրելով  ույ, յու կամ ու: Համբոըյրել, աշխոըյժ, զգույշ, զգքըյշություն, թույլատրել, թույլտվություն, թյյուլամորթ, գույնավոր, թույնավոր, ընկույզենի, զրո, հ-րանոց, աղբ-ր: 2.Մեկական նախադասության մեջ գործածիր հետևյալ բառերը՝ ա) սյուն-սույն       Սյունը զարդարված էր նախշավանդակներով    Սույն թեման  պետք է քաննարկվի բ ) բույր-բյուր      Այս ծաղիկը անուշ բույր ունի     Երկինքը պատված է բույր աստղերով գ) հույս-հյուս     Հույսս ձեր վրա եմ դրել    Նա մի աղջիկ էր գեղեցիկ հյուսերով 3. Շարքերը լրացրու համապատասխան երկհնչյուն ունեցող բառերով՝ ույ- ատամնաբույժ, ակնաբույժ ատամնաբույժ անասնաբույծ. յու- հյութալի, բյւրեղ բյուրալի դյուրագրգիռ դյուրամարս . 4.Լրացրու յու կամ ու: Հուշում՝ յու երկհնչյունը գրվում է գոյականներում, ու ձայնավորը՝ ածականներում: Մեր առջև անսպասելիորեն բացվեց շլացուցիչ շառաչյունով գահավիժող ջրվեժը: Անթարթ հայացքով նայում էի շառաչյուն ջրվեժին: Նա հնչյուն ձայնով արտասանում էր հայերենի բաղաձայն հնչյունները: Լեռներից իջնող շառաչուն գետը հոսում էր

ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔ 1. Քառակուսու մակերեսը չափել են  քառակուսի դեցիմետրերով  և ստացել են  1300   դմ² : Որոշիր այդ քառակուսու մակերեսը  քառակուսի մետրերով : Պատասխան՝13 մ² ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔ 2. Բազմանկյունը բաղկացած է երեք իրար հավասար քառակուսիներից: Քառակուսու կողմը  11  սմ է: Հաշվիր բազմանկյան մակերեսը:                               Բազմանկյան մակերեսը՝363 ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔ 3. Սենյակն ունի ուղղանկյան ձև: Նրա  լայնությունը   5  մ է, իսկ  երկարությունը՝   48  մ: Որքա՞ն է սենյակի պարագիծը: Պատասխան՝106 ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔ 4. A B C D  ուղղանկյան մի կողմը   12   ս մ  է, իսկ մյուսը՝  4  անգամ  փոքր  է: Որոշիր ուղղանկյան մակերեսը: A B C D  ուղղանկյան մակերեսը 36սմ² է: ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔ 5. Քառակուսու կողմը  16  մ է: Հաշվիր քառակուսու մակերեսն ու պարագիծը: Պարագիծը՝64մ   Մակերեսը՝ 256մ²:

Պատասխանիր հարցերին, ուշադրություն դարձրու յ ձայնակապի գրությանը: Արայի, արքայի, քահանայի, վերակացու, խաբեբայի, Լուսինեյի, Մարոյի, ծաղրածույի, Սարոյի: ո՞վ- մարգարե ո՞ւմ-մարգարեի 2.Պատասխանիր հարցերին, ուշադրություն դարձրու յ ձայնակապի գրությանը: Ձի, ժողովածու, երեկո, վերարկու, կաթսա, ափսե, մեքենա, պահածո, եղջերու: ի՞նչ- բազե ինչի՞- բազեի 3. Գրիր յ ձայնակապը այն բառերում կամ բառաձևերում, որտեղ անհրաժեշտ է: Լի-ություն, հեքի-աթ, հա-երեն, գո-ություն, վերարկու-ով, պո-եմ, նկարե-ի, քահանա-ի, մրցե-ի, ժողովածու-ից, գնա-ի, մոտենա-ի, րոպե-ից, տղա-ի, արքա-ի, միլի-ոն, ցերեկա-ին, Ամերիկա-ի, Նարինե-ի, Կարո-ի: 4. Շարունակիր՝ ամբողջական միտք դարձնելով: Ուշադրություն դարձրու յ ձայնակապի գրությանը: Եթե բերեիր………………………………………………………………… Երանի գնայի———————————————————- Թե կարդայիր———————————————— Գուցե գայիք————————————————— 5. Սովորիր հետևյալ բառերի ուղղագրությունը՝  քրիստոնյա, փորձ, փորձանք, քվեարկել, քանիերորդ, քիմիա, ուղեվճար, տևողություն, փախչել, սերկևիլ:

Չղջիկն ու Ճայը ընկերացան: Նրանք որոշեցին վաճառական դառնալ: բայց գումար չունեին գնացին փշի մոտ փուշը մուրհակով տվեց ճային: ճայը գնաց արեվըրի ,չղչիկնել մնաց տնապահ ճայը  շրջեց երկրներով ամենա թանկ բաները գնեց և ետ գալուց ծովում փոթորի է լինում նավյ խորտակվում է ճայը մի կերպ փրկվում է:փուշը գալիս է ասում թուղթ եք տվել ժամանակին գումարը տվեք չղչիկը ասում կտանք ճայը ու չղչիկը փախնում են փուշնել ամեն անցորդին քաշում է արցնում:

Կազմիր բառեր, ուշադրություն դարձրու կազմածդ բառերը մեծատառ են գրվում, թե փոքրատառ: ա )Ասիա+ական, Անգլի+ական, Բուլղարիա+ական բ )Եվրոպա+ացի, Ֆրանսի+ացի, Բրազիլիա+ացի գ) Իսպանիա+երեն, Իտալիա+երեն, Անգլիա+երեն 2.Աշխարհի քարտեզին նայելով՝ լրացրու շարքերը պետությունների այնպիսի անուններով, որոնք վերջանում են իա-ով: Եվրոպա- Ասիա- Աֆրիկա- Ամերիկա- 3.Լրացրու շարքերը համապատասխան երկհնչյուն ունեցող անձնանուններով: Տղամարդու անուն՝ Անանիա,Եղիա.Անդրեա,Երեմիա . Կնոջ անուն՝ Օֆելյա, Մարյա. Նատալյա.  *** 4.Կազմի՛ր  բառեր`  տրված  արմատները  դնելով  բառի  սկզբում  և  վերջում:   եղբայր, -հորեղբայր ,եղբայրական երանգ,-երփներագ,երանգավոր օր-որեցօր,օրական օգուտ, -հանրոգու-տոկդակար օծել, վոսկեզօծել,օծված օգնել, չոգնել,ոգնական որդի, եղբորորդի,անվորթի որակ,անվորակ,վորակյալ  ուղի-մայրողուղի ուղիղ  Օրինակ՝ երգ- երգչուհի, համերգ 5.Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտիր բաղադրյալ բառերով: Ամենաերկար, ժամանակից, բարձրորակունեցող, սաղարթախիթ,  նուրբաաշակ, ասֆ

Առաջադրանքներ Լրացրու՝ գրելով իա կամ յա Բրազիլյա, սառուցյալ, քրիստոնիա, դաստիրակություն, պաշտոնիա, Ավստրիա, հեքյաթային, հոգ-կ, լռել-յն, Նորվեգիա, Օֆելյա, միմյանց, ակադեմիա նյարդային, խարտիաշ, շուրջերկրյա, օլիմպիական, պատյան, քիմյական, Արփյար, Ամաս- 2.Լրացրու՝ գրելով իա կամ եա Անդր-ս, ակացիա, միլիարդ, այժմեական, քվիարկել, միջօրիական, անատոմիա, բիլիարդ, հրեական, առօրիական: Միլիարդատեր մարդը կաշառել է մարդկանց որ քվիարկել իրեն: 3.Նախորդ վարժություններից ամեն մեկից ընտրիր 2-ական բառ և կազմիր մեկական նախադասություն: Միլիարդատեր մարդը կաշառել է մարդկանց որ քվիարկել իրեն: 4.Գտիր համարժեք բառերը, լրացրու շարքը: դեղին, դեղձան, շեկ, ….. Լուռ, լուռումունջ, ….. ժամանակակից, արդի, …. Երկնագույն, լազուր, լուրթ, ….

վարկիր հերոսներին, յուրաքանչյուրին բնութագրիր մեկ դիպուկ բառով: Չըղջիկն-համեստ Ճայն-անբախտ Փուշ-պահանջկոտ հարևաններ-բանբասկոտ  Կազմիր 5 հարց ստեղծագործության վերաբերյալ: 1.Ինչի՞ նրանք որոշեցին ուզել պարտքով փող: 2.Ո՞վ գնաց ապրանք բերելու: 3.Ինչի՞ Ճայը հետ չվերադարձավ: 4.Ին՞չ արեց Չղջիկը: 5.Ինչի՞ է Ճայը անընդհատ թռչում ջրի վրա: 6.Ինչի՞ է չղջիկը ապրում քարանձավում և դուրս գալիս միայն գիշերը:

Բանավոր հաշվարկ: Քննարկում ենք չստացված առաջադրանքները: Թեմա՝  Զուգահեռ ուղիղներ:Ուղղահայաց ուղիղներ: Առաջադրանք 1.       F                    B           M                                                  D                                         R R  կետում գտնվում է ամառային ճամբարը: Գետի ափին մի քանի լողափեր կան: Ո՞ր ճանապարհն է տանում դեպի ամենամոտ լողափը և ինչո՞ւ: R D R F R B R M Առաջադրանք 2. Նկարում ցուցադրված է   A B C D E F  կանոնավոր վեցանկյունը:  Գտիր   BC -ին զուգահեռ կողմը: DE EF CD AB FA Առաջադրանք 3. 1 -ին նկար 2 -րդ նկար 3 -րդ նկար Ո՞ր նկարի վրա կա զուգահեռ կողմերի գոնե մեկ զույգ: 3  -րդ նկար ոչ մեկում չկա 1  -ին նկար բոլորում կա 2  -րդ նկար Առաջադրանք 4. Տրված է, որ   ∢ MLK = 127 °  անկյունը:  Որոշիր  M L K  անկյան տեսակը: Պատասխան՝բութանկյուն

Հայրենական ժողովր դ ական բժշկության մե ջ  ազնվամորու պտուղների թուրմը լայն ո րեն կի ռ առվում է գրիպի, մի շարք ցրտառական հիվանդությու նն երի ժամանակ։ Պտուղները լայն կիրառում ունեն նաև լնդա խ տի, սակավար յու նության, ստամոքսային ցավերի ժամանակ։ Օ գ տագործվում են նա և մարսողու թ յունը լավացնելու և ալկոհոլային հար բ ածությունից սթա փ եցնելու նպատակներով։ Հայկական ժողովր դ ական բժշկության մե զ ազնվամորու պտուղները լայն կի ռ առում են ունեցել տենդային հիվանդությունների, իսկ ծաղիկների թուրմը՝ օ ձ ի կծածի դեպքերում։ Թիմային աշխատանք՝  փորձեք գտնել, թե ի՞նչ կապ կա ղափամա և կափարիչ բառերի միջև:

Առաջադրանք 1. C G  ճառագայթը  D C E  անկյունը կիսում է երկու հավասար անկյունների:  Գտիր  E C G  անկյունը, եթե  ∢ DCE = 76 ° : 1)76:2=38 Պատասխան՝  ∢ ECG =38 Առաջադրանք 2.   O A  և  O B  ճառագայթները նույն ուղղի վրա են:  Որոշիր  α  անկյան մեծությունը, եթե  β = 121 ° 1)360:2=180 2)180-121=59 Պատասխան՝  α =59 Առաջադրանք 3. Պատկերը  կազմված է   քառակուսիներից և հավասարակողմ եռանկյունուց : Կարմիր գույնով  նկարված է  պատկերի արտաքին անկյուններից մեկը:  Գտիր  այդ անկյան մեծությունը: 1)360-90-90-60=120  Պատասխան՝  α =120

Բարեկենդան նշանակում  է բարի կենդանություն: Նախկինում դրանք հեթանոսական տոնախմբությունների օրեր էին, կատարվում էին փետրվարին կամ մարտի սկզբին: Տոնը հավանաբար կապ ուներ գարնան սկսվելու հետ: Եվ պատահական չէին զվարճությունները, որոնք արթնացող բնությանը ուրախ դիմավորելու, մարդկանց վերակենդանացնելու խորհուրդ ունեին: Մարդիկ մաղթում էին միմյանց բարի կենդանություն: Հետագայում քրիստոնեությունը հարմարեցրեց իրեն և դարձրեց Մեծ Պահքի նախորդող շաբաթվա տոն, որը նշվում էր կերուխումով, մասսայական խաղերով, մրցումներով, թատերախաղերով, պարերով և այլն: Այն տևում էր երկու շաբաթ, անմիջականորեն հաջորդելով Ս. Սարգսին և ավարտվելով Մեծ պասով:  Այն նշում են ուրախ երգ ու պարով, առատ կեր ու խումով: Տոնը համաժողովրդական է և դրան մասնակցում են բոլորը: Բարեկենդանին շատ էին ամուսնությունները: Բարեկենդանի ժամանակ շատ էին կազմակերպվում խաղեր, տոնի անբաժան մասնիկները փահլեվաններն/լարախաղացներ/ էին:  Տոնի երգերն են «Նուբարը», «Հանանը», «Թամզարան», «Նար-Նարը», «Ալ- յայլղուն» և այլն:   Տոնի խաղերն էին ճոճոախաղը, լ

Հիմա այն սեզոնն է, երբ միրգ-բանջարեղենով բեռնված խանութներում ու դարակներում դդումն է աչքի զարնում: Ի՞նչ գիտենք դդմի մասին Դդումն այն պտուղն է, որը հարուստ է ներքին օրգանների նորմալ կենսագործունեությանն անհրաժեշտ բոլոր վիտամիններով ու միկրոտարրերով: Միամյա այս բույսը Հարավային Ամերիկայում սկսել են մշակել դեռևս մ.թ.ա., որտեղից Եվրոպա են տարել իսպանացիները՝ XVI դարում: Այսօր դդմի մշակմամբ զբաղվում է յուրաքանչյուր ցանկացող: Իսկ ինչո՞ւ: Որովհետև այն սննդարար է ու օրգանիզմի համար շատ օգտակար և մշակության իմաստով էլ ամենևին պահանջկոտ չէ: Դդմի օգտակարության մասին շատ կարելի է խոսել, քանի որ վիտամիններով ու հանքանյութերով հարուստ լիարժեք ամբողջություն է: Դրա հիմնական օգտակար հատկությունները հետևյալն են. - բարելավում է տեսողությունը, քանի որ պարունակում է կարոտին՝ А վիտամին: Իհարկե, ոչ այնքան, որքան գազարում, այդուհանդերձ, այդ քանակն էլ բարերար է ազդում աչքերի առողջության վրա, պաշտպանում աչքի հիվանդություններից: - Օգտակար է մարսողության համար, ու դա մեկ անգամ չէ, որ ապացուցվել է: Սննդաբանները

  Այս շեկ հաստլիկին լավ էին ճանաչում Հին Եգիպտոսում և Հին Հռոմում: Իրենց աշխատություններում նրան նկարագրում էին Պլինիոս Ավագը, Կոլմելլան և Պետրոնիուսը: Բոլոր ժամանակներում և բոլոր ժողովուրդների մոտ դդումը իրար ձեռքից խլխլում էին: Այն ոչ միայն որպես ուտելիք էին գործածում, այլ նաև կենցաղային կարիքները հոգալու համար. նրանից ամաններ էին պատրաստում,  ճիլոպներ, գորգիկներ, երաժշտական գործիքներ, գլխարկներ: Լատինամերիկյան կարմրամորթները մեծ դդումներից երեխաներին լողացնելու տաշտակներ էին պատրաստում, իսկ հռոմեացիները և հին հույները  երկարավուն դդումներից ջրի կամ գինու շշեր էին փորում: Հին Չինաստանում  հեղուկներ պահելու նպատակով օգտագործում էին կաթիլաձև, երկարավուն լագենարիա տեսակի  դդումը: Դրանից պատրաստում էին Խու-լու թալիսմաններ, որոնք լիություն և հաջողություն էին բերում տուն: Իսկ նորապսակները այդ թալիսմանները որպես նվեր ստանում էին հարսանիքին, որպեսզի իրենց ընտանիքները դդումի պես պտղաբեր լինեն: Ընդհանրապես հարավ-արևելյան Ասիայի ժողովուրդների մոտ դդումը մեծ հարգանք ուներ: Կամբոջայի բնա